Sistoskopi doktorunuzun idrar kesesi (mesane) ve idrar kanalınızın (üretra) içini sistoskop adı verilen özel ince bir alet yardımı ile görüntülemesine verilen isimdir.

Sistoskopi muayenehane ortamında ve lokal anestezi altında bile yapılabilecek kolay bir girişim olmasına rağmen çoğunlukla hastanın konforu açısından hafif anestezi altında mikropsuz bir ortam olan ameliyathanede yapılması tercih edilmektedir.

Sistoskopi birçok nedenle yapılabilmektedir:

Ø En sık yapılma nedeni idrar kanamalarının nedenini aydınlatmaya yöneliktir.

Ø Tedaviye dirençli idrar yolu enfeksyonunun nedeni araştırılabilir.

Ø İdrar yapmada tedaviye dirençli güçlük, yanma, damlama gibi sorunların nedeni araştırılabilir.

Ø Ultrason veya başka bir görüntüleme yöntemi ile tespit edilmiş kitlelerin doğasın aydınlatmaya yönelik parça alınması istendiğinde uygulanabilir.

Ø Sistoskopi ile idrar kesesi içinden yabancı cisim çıkarılabilir.

Ø İdrar kesesinde birikmiş idrar veya kan boşaltılabilir.

Ø İdrar sondasının takılamadığı durumlarda kullanılabilir.

Sistoskopi işlemi üroloji uzmanı tarafından bir veya birden fazla personelin yardımı ile yapılır. İşlem sırasında iç çamaşırlarınız dahil tüm giysilerinizi çıkarmanız istenecektir. Size işlem boyunca kullanacağınız bir ameliyathane önlüğü verilecektir.

İşlem genel veya spinal anestezi ile yapılacaksa sizden işlemden önce 6-8 saat birşey yememeniz ve içmemeniz (buna sigara ve ciklet te dahil) istenecektir.

İşlem öncesi heyecanlı olmanız halinde işlemden bir saat kadar önce sakinleştirici verilecektir.

Ameliyathaneye alındığınızda size uygun olan anestezi şekli uygulanacak ve sistoskopi için gerekli litotomi (kadın doğum muayene) pozisyonu verilecektir. Hastalarımız genel anestezi uygulanmasa bile yapılan sedasyon nedeniyle genellikle işlemin takip eden hiçbir basamağının farkında olmamaktadırlar. İşlem nedeniyle oluşabilecek enfeksiyon riskini en aza indirmek amacıyla hastamızın genital alanı antiseptik solüsyonlarla silinir ve alan sadece sistoskopun girebileceği bir açıklık bırakacak şekilde steril örtüler ile kapatılır.

İşlemin başında idrar kanalınızda sistoskopun ilerletilmesine bağlı oluşabilecek tahrişin en aza indirilmesi amacıyla kanal antimikrobiyal etkiye sahip kayganlaştırıcı jel ile doldurulur ve doktorunuz direkt görüş altında sistoskopu idrar kanalı boyunca ilerleterek idrar kesesine ulaşır.

Sistoskopun ilerletilmesi sırasında kanalda bir darlıkla karşılaşılırsa doktorunuzun bu alanı özel cihazlarla genişletmesi (dilatasyon) veya keserek açması (İnternal Üretratomi) gerekebilir.

İdrar kesesiniz sistoskop içinden verilecek serum ile şişirilir ve düzenli bir şekilde incelenir. Bu inceleme yaklaşık olarak 2 ila 10 dakika sürmektedir. İnceleme çıplak göz ile yapılabileceği gibi sistoskopa eklenen bir video cihazı ile kayıt altına da alınabilinir.

Özellikle mesane kanseri şüpheli olgularda Photo Dynamic Diagnosis (PDD) teknolojisine sahip cihazlar ile sistoskopi yapılması florasan ışık altında kanserli dokunun parlaması nedeniyle tanı oranlarını belirgin olarak arttırmaktadır.

Sistoskop ışık ve su kanalları dışında çeşitli yardımcı aletlerin geçirildiği bir çalışma kanalına da sahiptir. Bu sayede doktorunuz mesane içinde şüpheli bir kitleye rastlarsa bu kitleden sistoskop içinden ilerletilen özel bir biyopsi cihazı ile parça alıp kitlenin kaynağını araştırabilir.

Sistoskopi sonrasında hasta odasında anestezinin etkisi geçinceye kadar dinlenir. Tam uyanmayı takiben hastaya hafif bir yemek verilir ve ağız yoluyla gıda alımında sorunu yoksa hasta aynı gün yaklaşık 4 saat sonra taburcu edilerek evine yollanır.

Sistoskopi genel olarak oldukça güvenli bir işlemdir. En sık karşılaşılan yan etki, işlem sonrasında idrar kanalının şişmesi ve idrar kesesinin gerilmeye bağlı geçici güçsüzlüğü nedeniyle idrar yapmada oluşabilecek zorluktur. Eğer hasta idrarını yapmakta çok zorluk çekerse geçici bir süre için idrar sondası takmak gerekebilir. Bunun dışında sistoskopi işlemi her cerrahide olduğu gibi enfeksiyon, kanama ve anestezi risklerini içerir. Kanama ameliyat sırasında kontrol edilir. Ameliyat sonrasında devam eden veya yeni gelişen kanamalar da genellikle ileri bir tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden durur. İdrar yolu enfeksiyonunun önüne geçmek için rutin antibiyotik proflaksisi uygulanmaktadır. Sistoskopi işlemi sırasında çok seyrek olarak idrar kanalı veya idrar kesesi yırtılabilir. Böyle bir durumda bu hasarın cerrahi olarak onarılması gerekir. Bu hasarın iyileşmesi sırasında uzun dönemde bölgede bir darlık oluşabilir ve bu darlığın tedavisine yönelik ikinci bir cerrahi girişim ihtiyacı doğabilir.

Sistoskopi işlemi sonrasında çoğu hasta bir veya iki gün süren idrar sonrasında yanma yaşar. İdrar yolu enfeksiyonunu engellemek ve idrardaki yanmayı azaltmak için çok bol su içilmesini öneriyoruz.

Özellikle biyopsi alınan hastalarda idrar renginin birkaç gün pembe olması doğaldır.

Sistoskopi sonrasında acil olarak sağlık kuruluşuna başvurmanızı gerektiren belirtileri sıralarsak:

v Birkaç kez idrarınızı yapmanıza rağmen idrarınız kırmızıysa ve pıhtı parçaları içeriyorsa.

v İşlemden sonra 8 saat boyunca idrar yapmadıysanız.

v Ateşiniz yükseldiyse ve/veya boşluklarınızda şiddetli ağrı hissediyorsanız.

v Çok sık idrara gitmeniz gerekiyorsa ve her idrara gittiğinizde çok az mktarda idrar yapıyorsanız.

v İdrar kaçırıyorsanız.

v Karın alt kısmında şiddetli ağrı veya dolgunluk hissiniz varsa.